Renowacja kościoła św. Wojciecha i św. Stanisława (garnizonowego)

Renowacja kościół pw. św. Wojciecha i św. Stanisława trwała dwa lata i była możliwa dzięki pozyskaniu środków z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego oraz budżetu Miasta Kalisza. Wartość projektu dofinansowano z WRPO na lata 2014-2020 wyniosła 6.209.873,95 zł. Wkład własny parafii w wysokości 950.000 zł pokryto z budżetu Miasta Kalisza.

Zakres dofinansowanych prac obejmował:
˗ konserwację tynków elewacji bocznej,
– naprawę i konserwację okien wraz z wykonaniem szklenia ochronnego,
– modernizację instalacji elektrycznej,
– prace remontowo-konserwatorskie przy posadzce w nawie głównej,
– konserwację ołtarza głównego, ścian i sklepień wewnątrz budynku, sztukaterii, a także zabytków ruchomych (elementów drewnianych) oraz empory.

Historia kościoła

Kościół pw. św. Wojciecha i św. Stanisława powstawał w latach 1592-1597. Jego budowniczymi byli przedstawiciele włoskiego baroku w architekturze, jezuici Jan Maria Bernardoni z Como oraz Józef Brizio. Kaliski kościół powstał na wzór rzymskiej świątyni Najświętszego Imienia Jezusa. Wczesnobarokowa budowla, która powstała w Kaliszu, uważana jest za pierwszy niegotycki kościół w Wielkopolsce. Jeszcze w jednej dziedzinie kaliska świątynia była prekursorem. W kościelnej wieży urządzono profesjonalne obserwatorium astronomiczne, które uważane jest za pierwsze w Polsce. Z obserwatorium korzystał flamandzki jezuita, astronom i matematyka Karol Malapert.

W 1797 roku prymas Polski Ignacy Krasicki przekazał jezuicki kościół, kaliskiej gminie ewangelickiej. Protestanci usunęli z kościoła bogate wyposażenie , rozebrano kaplicę ufundowaną przez Mikołaja Szyszkowskiego i rozdano po kaliskich kościołach ołtarze boczne i konfesjonały. Świątynia zyskała skromny wygląd charakterystyczny dla zborów ewangelickich. Przeniesiono też do kolegiaty trumnę z prochami prymasa Karnowskiego. W 1930 roku kościół został objęty ochroną prawną i wpisany na listę zbytków. Po II wojnie światowej świątynia wróciła w ręce katolików i została przemianowana na kościół garnizonowy.

Najcenniejszym zabytkiem w kościele pw. św. Wojciecha i św. Stanisława jest ufundowany w 1611 roku przez kapitułę gnieźnieńską nagrobek ścienny Stanisława Karnkowskiego. We wnętrzach znajduje się też intarsjowana ambona z 1599 roku oraz ołtarz główny datowany na początek XVIII stulecia z czasów jezuickich pochodzi.

Podczas renowacji odkryto pod tynkiem wiele malowideł z lat 1730-1750, przedstawiających m.in. matkę Boską na rydwanie i modlącego się do niej św. Stanisława kostkę, oraz św. Franciszka Ksawerego wyruszającego na misję i błogosławionego przez św. Ignacego Loyolę. Odnaleziono też 140 zabytków metalowych w tym: monety, pierścienie i złoty guz kontuszowy z XVIII w.

Dużym i docenianym przez muzyków atutem kościoła jest jego akustyka. Jezuici wznosząc swoje świątynie kładli ogromny nacisk na takie zaaranżowanie przestrzeni, aby jak najlepiej rozchodziły się w niej fale dźwiękowe. Dzięki tym szczególnym warunkom akustycznym organizowane w kościele św. Wojciecha i św. Stanisława koncerty, recitale czy występy chórów maja swój niepowtarzalny charakter.

Źródło informacji historycznych: Anna Tabaka, Maciej Błachowicz

Print Friendly, PDF & Email